Thành Cổ Loa là toà thành nổi tiếng không chỉ về ý nghĩa lịch sử mà còn có giá trị về văn hoá, là một công trình kiến trúc độc đáo được nhiều giới trẻ chọn là địa điểm du lịch hấp dẫn ở Hà Nội.
Thành Cổ Loa được vua Thục An Dương Vương xây dựng vào thế kỷ thứ III trước công nguyên ở xã Cổ Loa thuộc huyện Đông Anh của thành phố Hà Nội.
Toà thành cổ này nằm ở kinh đô của nước Âu Lạc – tên của nước Việt Nam lúc bấy giờ. Thành được xây theo kiểu vòng ốc nên được gọi là Loa Thành gồm ba vòng thành: thành ngoài, thành giữa và thành trong. Phía dưới thành là hào sâu ngập nước nên thuyền bè đi lại được. Trong ba vòng thành bằng đất trên đã lưu giữ hàng vạn mũi tên đồng, lưỡi cày, rìu sắt và xương thú vật… là các cổ vật được các nhà khảo cổ học khai quật.
Trong khu vực thành có đình làng cổ Loa, đền thờ An Dương Vương và am thờ công chúa Mỵ Châu. Ở đây hàng năm từ ngày 6 đến ngày 16 tháng giêng âm lịch người dân trong vùng tổ chức lễ hội Cổ Loa để tưởng nhớ Thục Phán An Dương Vương là người được vua Hùng thứ XVIII nhường ngôi. An Dương Vương đã đặt tên nước là Âu Lạc và đóng đô ở Cổ Loa. Lễ hội gắn liền với truyền thuyết về nỏ thần với câu chuyện tình giữa nàng Mỵ Châu với Trọng Thuỷ.
Lễ hội Thành Cổ Loa có đám rước thần của 12 xóm và các trò chơi như chơi đu, thổi cơm thi, hát ca trù, hát chèo…
Địa điểm tham quan tại thành Cổ Loa
Một khi có cơ hội du lịch thăm quan Cổ Loa, bạn có thể đi đến một số địa điểm sau.
1. Đền thờ An Dương Vương
Còn được gọi là đền Thượng, ở trung tâm thành trong, là nơi vua Thục Phán trước kia ở. Toạ lac tại một khu đất hình đầu rồng, hai bên là hai cánh rừng, dưới có hai hố tròn là mắt rồng. Trước đền thượng là một hồ nước lớn, và một giếng Ngọc, nơi mà trọng thuỷ gieo mình tự vẫn một địa danh trong truyền thuyết.
Bên trong ngôi đền là một số di vật như tượng An Dương Vương bằng đồng, hai con ngựa hồng – bạch, một số món đồ bằng sứ, đồng, gỗ, vải,… trước cổng là hai con rồng đá, được điêu khắc uốn lượn, vô cùng tinh tế theo kiến trúc thời Lê.
2. Ngự Triều Di Quy – Đình Cổ Loa.
Được xây dựng trên vùng đất thiết triều cũ, đình này được di dời từ nơi khác về, dựng lại vào thế kỷ 18 trên khu đất tương truyền là nơi vua Thục Phán thiết triều.
Trung tâm đình là bức cửa võng chạm hình tứ linh huyền thoại (long, ly, quy, phượng) và tứ quý (đào, cúc, trúc mai). được chạm khắc một cách công phu bởi bật thầy điêu khắc thời lý. Ngôi đình khá vững chãi, bề thế và nơi đây trưng bày những di tích khảo cổ niên đại đến ngàn năm, có giá trị lịch sử văn hoá khá lớn.
3. Am Bà Chúa.
Còn được gọi với cái tên mộ Mỵ Châu. Khi du khách đến thăm quan sẽ có được những cảm nhận hoài cỗ, về cảnh vật xung quanh, với cây đa nghìn năm toả bóng mát cả một vùng sân rộng, gốc đa chia rẽ thành chiếc cửa tò vò thiên nhiên chào đón du khách thăm quan am.
Tại đây có bức tượng Mỵ Châu – một tảng đá tự nhiên có hình dáng người không có đầu. Theo truyền thuyết, sau khi bị nhà vua giết chết Mỵ Châu hoá thành hòn đá to rồi trôi dạt về bãi Đường Cấm, tại hướng đông thành Cổ Loa. Người dân ở thành đem võng ra khiêng về gốc đa thì đứt võng, hòn đá rớt xuống, bèn lập am thờ tại đây.
4. Đền thờ Cao Lỗ.
Đây là một vị tướng có tài thiện xạ bách phát bách trúng dưới thời vua Thục Pháp, ông là người đã tạo ra nỏ Liên Châu, có thể một lúc hạ được nhiều tên địch. Chính ông là người chỉ huy cho xây dựng thành cổ Loa. Để tưởng nhớ đến ông, người dân đã lập tượng để thờ vị tướng này.
Hiện đền thờ ông cũng được xếp vào một địa điểm đáng thăm quan khi đến Thành Cổ Loa của du khách.